روزها میگذرند و میگذرند تا باز هم به حوالی اربعین برسیم؛ به حوالی عشقی كه شعلهورتر میشود، اما خاموش نه. عشقی كه نه برایش تبلیغی میشود و نه كار خاصی اما این مردم هستند كه پای كارش ایستادهاند. البته اخیرا شیوع كرونا، باعث شده تا پیادهرویها محدودتر شده و دیگر مثل سابق، با نهایت شور و عاشقی برگزار نشود. اما آنها كه میتوانند، راهی پیدا میكنند تا دل به این جاده بزنند. غالبا در پیادهرویهای اربعین، خاصه در زمانی كه وضعیت اپیدمی كرونا وجود نداشت، زائران و عاشقانی از اروپا و... هم وجود داشتند و دل به این دریای بیپایان میدادند. با هم، خاطراتی از این دلدادگان جغرافیای عاشقی را مرور میكنیم.
به مقصد رسیدم
استرالیا
مستندی تهیه شده است به نام «معبر». در این مستند، در یكی از بخشها با دو زائری كه از استرالیا آمدهاند نیز صحبت شده است. البته هر دو، یكی از والدینشان از شهروندان خاورمیانهای بودهاند ولی شهروند استرالیا محسوب میشدند. یكی از آنها داستان خیلی جالبی داشت. سالها میخواست كه به اربعین و پیادهرویاش بیاید ولی پولی نداشت. مدتی به سختی در یك نانوایی كار میكرد؛ از 5 صبح تا 6 عصر؛ هر روز هفته غیر از روز یكشنبه. تا اینكه توانست 6 هزار دلار جمع كند. 5400 دلارش را خرج بلیت و اقامت در عراق كرد و بقیهاش را هم كه اضافه آمده بود، به دیگران بخشید. او همه این سختیها را هیچ میدانست؛ چراكه به كربلا آمده بود. دیگر سوژه این مستند، البته وضع زندگی خوبی داشت؛ اما ناآرام بود. رفتن به عراق و اربعین، به قول خودش باعث شده بود تا به مقصد برسد؛ حالا آرام بود و دیگر نمیخواست به استرالیا بازگردد.
لائیكهای اروپا در اربعین
اروپا
خاطره بعدی را از قول مرحوم علی سلیمانی، هنرمند كشورمان كه اخیرا درگذشته است، نقل میكنیم. او خودش از علاقهمندان این پیادهروی بزرگ بود. میگوید سال 92 برای دومین بار عازم این سفر شد. همینطوری در سایت جهانی «لانگواك-پیادهروی طولانی»، پیغامی گذاشت كه هر كسی دوست دارد پك پیادهروی خاص كند، به نجف خیابان ابراهیمی بیاید. خودش هم نمیدانست كه اصلاً نجف چنین خیابانی دارد یا نه؛ اما بعدها متوجه شد كه دارد. در كمال تعجب دید كه شهروندانی از برزیل، فنلاند، فرانسه و... آمدند؛ همه هم لائیك؛ یعنی بیدین بودند نه بیخدا. آنها 16 نفر بودند؛ 7 خانم و 9 آقا. حتی بعضیها كه در بند پوشش و... نبودند، به این سفر آمده و مدام سؤال میكردند. این گروه، وقتی كه ماجرای حسین را شنیدند، اشك میریختند و از سلیمانی جدا شدند و گفتند كه ما كار داریم و خودمان راهی كربلا هستیم!
باید وقف این كار شوم
انگلیس
امیلی گارثویت، یك عكاس انگلیسی است كه مسیحی محسوب میشود. او یكی، دو سال پیش هم به اربعین آمد تا از پیادهروی شیعیان حسینی گزارش و عكس تهیه كند. او كه از طرف یك مؤسسه برای تهیه این مستندها و گزارشها مأموریت یافته بود، ابتدا اطلاعات چندانی از این تجمع بزرگ نداشت. گارثویت كه تا به حال به خاورمیانه نیامده بود، اشاره میكند كه سفر به این منطقه در موقعیت اربعین، برای او شروعی دوباره بود. او به محض بازگشت، دهها نمایشگاه از این تصاویر برگزار كرد. بعد از این نمایشگاهها، دوباره به اربعین آمد. او از این كه ایرانیها و عراقیها یك عكاس انگلیسی را به این شكل بین خودشان پذیرفته بودند، حسابی به وجد آمده بود و از احساسات فوقالعادهای كه در این سفر داشته. امیلی احساس میكرد كه باید خودش را وقف این كار كند و به آن ادامه بدهد.
عاشقانههای شیخ سانتیاگو پاز
آرژانتین
خاطرات یك آرژانتینی در پیادهروی اربعین باید خواندن داشته باشد، نه؟ این آرژانتینی، البته امروز یك روحانی است؛ با نام شیخ عبدالكریم، اما نام واقعیاش سانتیاگو پاز است. او ابتدا مسلمان شده و سپس برای تحصیلات تكمیلی دینی با خانوادهاش ساكن قم شد. جالب اینكه این روحانی اهل بوئنوس آیرس، محرم و اربعین و رمضان را ضامن سرپا ماندن شیعیان و مسلمانان كشورش میداند. جالب اینكه در مراسم عاشورایی كشورش، حتی بخشهای مرتبط با صحنههای كربلای مختارنامه را هم پخش میكنند. میگوید كه اربعین بعد از صدام، همه را متحیر كرد؛ حتی آمریكاییها را. كسی انتظار نداشت حتی از كشورهای دوری چون آرژانتین كاروانی به این مراسم بیاید؛ چون یكروز تمام با هواپیما طول این مسیر است. او در نخستین سفر اربعینی خودش، بهشدت تحتتأثیر قرار گرفته بود؛ با اینكه قبلاً هم به كربلا آمده و البته شیفته نجف بود. اما اربعین و حضور در این دریا، برای او و خانوادهاش روایت و تأثیری دیگری داشت. این روحانی آرژانتینی البته روایتهای ناب دیگری هم دارد؛ ازجمله اینكه اگر دل به این مسیر بدهی، به دیدن معجزه عادت خواهی كرد و چیز غریبی برایت نخواهد بود. خود او تعریف میكند در یكی از سفرها، در مرز ایران مادر و دختری را دیدند كه از قم آمده بودند؛ نه پول داشتند، نه پاسپورت و نه چیز دیگری كه برای این سفر لازم است. او فكر میكرد كه آنها از مرز بازخواهند گشت؛ چون زائران باید از مرز شلمچه بعد از چند مرحله بازرسی و دیدن مدارك شناسایی و... عبور میكردند. اما این مادر و دختر میگفتند كه میخواهیم برویم اباعبدالله را ببینیم. این مادر و دختر، همه مراحل را بدون هیچ مشكلی عبور كردند و این روحانی آرژانتینی فقط حیرتزده این اتفاق بود. حتی وقتی كه به قم بازگشت هم خبر رسید كه آنها به كربلا هم رفته و زیارت كرده و به سلامت بازگشتهاند!
جز زیبایی نبود
آمریكا
یـك شــهرونـد آمریكایی نیز متولد خانوادهای مسیحی بوده اما مسلمان شده است. خودش كه میگوید از نوجوانی حسابی به كتاب خواندن علاقه داشته؛ همیشه هم دنبال مطالعات دینی بوده و میخواسته برای سؤالات خودش جواب درستی پیدا كند. سمیرا كامر، سرانجام با اسلام آشنا و مسلمان شده است. درباره سفر اربعین نیز چنین گفته است: «رسیدن به این جاده سختیهای بسیاری برایم داشت تا اینكه به نجف رسیدیم اما وقتی حركت خود را از سمت نجف اشرف به كربلای معلا آغاز كردیم چیزی جز زیبایی ندیدم. متأسفانه این جریان عظیم اربعین كه میلیونها نفر از شیعیان در آن حضور دارند از سوی شبكههای تلویزیونی و رسانههای كشورهای اروپایی و آمریكایی در بایكوت خبری است؛ چرا كه آنها میدانند اگر این عشق و ارادت به سیدالشهدا(ع) را به تصویر بكشند قطعاً در اذهان سایر ادیان سؤالات فراوانی درخصوص واقعه اربعین و عاشورا پدید میآید و عشق امامحسین (ع) بسیاری از دلها را فتح خواهد كرد».
فینام نیز شهروندی از شیكاگوی آمریكاست كه در یكی از گفتوگوهای تصویری مرتبط با اربعین رد پایی از او را میبینیم. او به اربعین آمده است، چرا كه به قول خودش در آمریكا خشونت و وقایع عجیبی اتفاق میافتد. این شهروند آمریكایی همچنین میگوید كه تبلیغات رسانهای در كشورش، باعث شده تا ذهنیتها نسبت به صلح و دوستی تغییر كند. او در نهایت میگوید: «با وجود همه اینها وقتی كه به اربعین و پیادهروی آن میآیی، صلح، عشق، سازماندهی و نظمی را میبینی كه توسط مردم ایجاد شده است. این خیلی زیباست و با چیزی كه تبلیغات غالب و رسانهای در آمریكا به ما منتقل میكند، یكسان نیست». این شهروند سیهچرده آمریكایی میگوید چیزی كه بهنظر میرسد، آن است كه همه در اینجا سرشار از دلدادگی هستند و همه اینها عشق و صلحدوستی مسلمانان را نشان میدهد. بهنظر میرسد از این كه عضو یك خانواده بزرگ دانسته شده، حسابی به وجد آمده است.
https://zil.ink/radioarbaeen