در روزهای منتهی به بسته شدن مرز مهران در 19شهریور حتی آب معدنی كافی هم برای زائران تدارك دیده نشده بود وبسیاری از زائران به دلیل عطش شدید،گرما و ازدحام شدید جمعیت،تا مرز مرگ پیش رفتند و بسیاری از زائران نیز كارشان به بستری ودریافت سرم رسید
اربعین سال گذشته در شرایطی برگزار شد كه مسئولان اعلام كرده بودند بعد از دو سال اعمال محدودیتهای كرونایی و عبور از پاندمی این بیماری برای برگزاری هرچه بهتر مراسم اربعین و حضور بیش از 5 میلیون زائر ایرانی در آمادگی كامل هستیم!
اما به یكباره با بهانه نبود امكانات در عراق، مرزهای زمینی به صورت رسمی برای دو روز و به صورت غیررسمی تا روز اربعین (26 شهریور ماه 1401) بسته شد! این اعلام رسمی بسته شدن مرزهای زمینی در حالی بود كه زائرانی كه بعد از اعلام بسته شدن مرزها به مرزهای زمینی به ویژه مرز مهران رسیده بودند اعلام میكردند مرز باز است و امكان خروج از كشور وجود دارد!
از ناهماهنگی در باز و بسته بودن مرزها كه عبور كنیم بحث امكانات و تداركات در مرزهای زمینی خروجی به عراق، مهمترین مسئلهای بود كه اربعین سال گذشته زائران به شدت از این ناحیه به رنج و زحمت مضاعف و حتی كُشنده افتادند؛ بر اساس اعلام مسئولان بیش از 90 درصد زائران در سامانه سماح مرز زمینی مهران را برای خروج از كشور انتخاب كرده بودند.
ازدحام جمعیت در مرز مهران موضوع غیرقابل پیش بینی نبود و تمامی مسئولان دخیل در امر اربعین از این موضوع آگاهی داشتند اما بنا بر اعلام افرادی كه سال گذشته در بازه زمانی اربعین از مرز مهران عبور كردند كمترین امكانات و خدمات و بیشترین معطلی در مرز مهران برای خروج از كشور مربوط به همین مرز مهران بود.
مرز مهران باز بود و ستاد مركزی اربعین مستمراً خبر از بسته بودن مرز میداد!
امیر یكی از زائرانی كه سال گذشته از طریق مرزهای زمینی به راهپیمایی اربعین رفته است در این باره به خبرنگار تسنیم میگوید: "ما از مرز مهران در بازه زمانی 20 تا 27 شهریور به عراق رفتیم و از همین مرز هم به كشور برگشتیم.
در پاركینگهای شهر مهران از لحاظ جای پارك خودروها، خیلی مشكلی نبود البته پاركینگهایی كه تعبیه شده بود تا خود پایانه مرزی فاصله زیاد حدود 10 كیلومتر داشت و زائران بعد از پارك كرد خودرو برای رسیدن به پایانه با سختی زیادی در گرمای شدید هوا مواجه بودند.
اما در مرز به دلیل ازدحام جمعیت بسیار معطل شدیم، هوا بسیار گرم و كشنده بود و فضای مسقفی برای زائران تدارك دیده نشده بود و همه زائران زیر آفتاب مانده بودند؛ همین مسئله باعث شده بود كه اكثر زائران در مرز مهران هنوز به مراسم راهپیمایی نرسیده، گرمازده و بسیار ناتوان شده بودند.
كی از مشكلات اصلی و بزرگ زائرانی كه سال گذشته مرز مهران را برای خروج به سمت عراق در بازه زمانی حدود 14 تا 19 شهریور انتخاب كرده بودند، كمبود تعداد گیتهای گذرنامه خروجی و معطلی طولانی پیش از رسیدن به این گیتها بود؛ در آن شرایط معطلی طولانیمدت در زیر آفتاب سوزان، حتی به تعداد حداقلی، موكب برای ارائه خدمات ضروری مانند آب خنك تدارك دیده نشده بود! عطش، گرمای شدید و ازدحام و معطلی طولانی در نهایت باعث حالت غش و ضعف بسیاری از زائران میشد به گونهای كه بسیاری از زائران با رسیدن به نزدیكی گیت گذرنامه در داخل خاك خودمان در مرز مهران، از شدت ضعف و بیحالی نیازمند دریافت سرم و بستری در مراكز درمانی میشدند."
زائران در مرز خسروی در حال از دست دادن جانشان بودند!
سمیه یكی دیگر از زائرانی است كه سال گذشته از مرزهای زمینی به مراسم راهپیمایی اربعین رفته است؛ اوا در مورد نحوه خروج از كشورش به خبرنگار تسنیم گفت: " ما 16 شهریور از مرز خسروی به عراق رفتیم و 26 شهریور ماه به كشور برگشتیم؛ اتوبوس VIP از تهران تا مرز خسروی حدود 600 هزار تومان گرفت و از مرز هم تا موكب (اواسط مسیر راهپیمایی) حدودا همین میزان (600 هزار تومان) كرایه دادیم.
اوضاع نابسامان مرز خسروی و آماده نبودن گیتها باعث ازدحام شدید جمعیت شد و شرایط تردد برای زائران بهویژه خانمها بسیار سخت بود. ازدحام شدید جمعیت و عدم تدارك و برنامهریزی مناسب باعث شد كه چندین نفر از زائران جلوی چشمان ما، تعادل خود را به واسطه خستگی و ازدحام شدید جمعیت از دست بدهند و زیر دست و پا افتادند! اگر كمك مرزبانان نبود، امكان داشت این زائران جان خود را از دست بدهند البته برخی از خانمها هم "بیهوش" شدند كه با پاشیدن آب با آب پاشها، مقداری از گرمازدگی شدید زائران كاسته شد.
به دلیل اینكه در مرز خسروی، گیت به تعداد كافی وجود نداشت، برای ورود به عراق هم خیلی اذیت شدیم و البته باید بعد از مرز هم مسیر خیلی خیلی طولانی را پیاده طی میكردیم تا به ماشینها برسیم و البته هیچ نظارتی هم بر رانندگان عراقی نبود و برخی از رانندگان، كرایه را بیشتر مبلغ تعیین شده دریافت میكردند.
برای برگشت هم وقتی از مرز خسروی به داخل ایران بازگشتیم خبری از موكبها نبود و زائرانی كه اغلب به شدت سرماخورده و بدن آنها به اصطلاح معروف "خالی" كرده بود، تازه باید با خودروهای شخصی خود از مرز تا شهر مقصد خود چندصد كیلومتر دیگر هم رانندگی میكردند یا ساعتها برای یافتن اتوبوس معطل میشدند."
تصمیمات امسال برای فراهم كردن سفر راحت برای زائران كافی است؟
اكنون كمتر از 25 روز مانده به اربعین حسینی، مسؤلان ستاد مركزی اربعین خبر از اضافه شدن تعداد گیتهای خروج از كشور دادهاند تا زائران كمتر از 5 دقیقه(؟!!) بتوانند از مرزهای زمینی عبور كنند! همچنین اعلام شده است تعداد موكبهای بیشتری را در مرزها برای خدماتدهی برپا شده است.
سال گذشته علیرغم اینكه وزارت كشور و سخنگوی ستاد اربعین اعلام كرده بود "آمادگی كامل برای مراسم بزرگ اربعین داریم" اما در عمل و در روزهای پیك خروج زائران اربعین از مرزهای زمینی شاهد شدیدترین ناهماهنگی و عدم تدارك حداقلی برای خدماتدهی در مرزها بهویژه در مرز مهران بودیم بهگونهای كه حتی در روزهای منتهی به بسته شدن مرز مهران در 19 شهریور، حتی آب معدنی كافی هم برای زائران تدارك دیده نشده بود و بسیاری از زائران به دلیل عطش شدید ناشی از كمبود آب، گرما و ازدحام شدید جمعیت، تا مرز مرگ پیش رفتند و بسیاری از زائران نیز كارشان به بستری و دریافت سرم رسید!
با این اوصاف باید دید كه سرانجام برنامهریزیهای ستاد مركزی اربعین وزارت كشور برای برگزاری اربعین پیشرو به كجا خواهد رسید و آیا اعضای ستاد مركزی اربعین امسال با قولهایی كه دادهاند در عمل میتوانند مانع از تكرار وضعیت وخیم زائران در سال گذشته در برخی مرزهای پراذحام زمینی شوند!