«مسیر مشایه» روایتی زنانه از پیاده روی اربعین

«مسیر مشایه» عنوان سفرنامه فاطمه پهلوان به عراق در ایام اربعین حسینی سال 1444 هجری قمری است كه در 68 صفحه رقعی از سوی نشر نیستان منتشر و وارد بازار كتاب شد.

پهلوان این سفرنامه را در حالی تالیف كرده است كه در سطر به سطر آن اشتیاق، ذوق و سرمستی مولف از این سفر به چشم می‌خورد تا جایی كه این حس گاهی راه به سوی اضطراب كج می‌كند. پهلوان سفرنامه‌اش را از پیش‌تداركش برای حضور در عتبات آغاز می‌كند. گاهی از وسواس و شوقش برای بستن جهاز سفر روایت كرده و گاه از دلهره‌ای كه برای ناكام ماندن در سفر دارد؛ اما در نهایت ماجرا و گزارش او از این سفر از زمان حضورش در مرز ایران و عراق شروع می‌شود.

روایت فاطمه پهلوان از سفر اربعین یك گزارش سریع از آن چیزی است كه یك زائر زن در سفر زیارتی اربعین شاهد بوده است، روایتی كه سعی كرده در كنار بازخوانی شیفتگی راوی از آنچه به دیدارش شتافته؛ یك تصویرسازی پرجزئیات از مشقات و زیبایی‌های سفر اربعین داشته باشد.

این كتاب از چند منظر برای بازخوانی اجتماعی سفر زیارتی اربعین كتابی در خور اعتنا به شمار می‌رود، نخست انتخاب یك راوی زن برای بازخوانی سفر كه سعی كرده نگاهی زنانه به این سفر داشته باشد، خاصه اینكه راوی به اذعان خود فردی درونگرا و مشتاق تنهایی در سفری است كه ویژگی اصلی آن حضور اجتماعی است. از سوی دیگر كتاب از نظر جزئی‌نگری و خلق نگاه و روایت زنانه از سفری كه حضور در آن برای زنان با دشواری‌های مضاعفی همراه است، اثری بسیار قابل توجه به شمار می‌رود. پهلوان سعی كرده در روایت خود به اختصار و گاه به كنایه تلخی و شیرینی و دشواری و لذت‌های حضور زنانه در مسیر راهپیمایی اربعین را بازنمایی كند.

«مسیر مشایه» در عین حال اثری است مختصر و از حواشی به دور مانده. اثری كه در آن همه اجزای متن در خدمت خط اصلی روایت در آمده است و نویسنده سعی كرده تمامی حواشی، اتفاقات و آنچه برای او رقم می‌خورد از گرسنگی تا تهیه خوراك، از مشكلاتش برای اقامه نماز و گرفتن وضو تا شوقش از دیدار و حضور در عتبات را در خدمت شیفتگی‌اش برای حضور در سفر و روایت توام با آن از این سفر درآورد.

كتاب «مسیر مشایه» اثری است به دور از حواشی متنی. سرراست و شیرین و حتی پرتعلیق كه با زیبایی روایتی جذاب از سفری را بازگو می‌كند كه حضور در آن برای بسیاری از ایرانیان در سال‌های اخیر یكی از جذاب‌ترین خاطراتشان بوده است.